Giải đáp cổ tức là gì? Cách chia cổ tức?
Nội dung bài viết
Tất cả những doanh nghiệp đăng ký kinh doanh khi tạo ra lợi nhuận sẽ được chia thành các khoản phục vụ cho mục đích khác nhau. Trong đó có một phần lợi nhuận dùng cho mục đích trả cổ tức cho các cổ đông trong công ty. Vậy cổ tức là gì và có bao nhiêu hình thức chi trả cổ tức?
Tổng quan về cổ tức
Cổ tức là gì?
Căn cứ vào Khoản 5 Điều 4 Luật doanh nghiệp 2020, cổ tức là một phần được trích từ lợi nhuận của công ty sau khi tái đầu tư vào hoạt động kinh doanh và lập quỹ dự phòng. Cổ tức có thể là tiền mặt hoặc cổ phiếu của công ty.
Vì sao sau khi chia cổ tức, giá cổ phiếu lại điều chỉnh giảm?
Đa phần tâm lý chung của mọi người về cổ tức và cổ phiếu như sau: Giả sử giá cổ phiếu vẫn giữ nguyên và không điều chỉnh giảm, người giữ cổ phiếu có xu hướng giữ lại để nhận nhiều cổ tức hơn.
Sau khi chia xong cổ tức, hầu hết mọi người đều muốn bán cổ phiếu. Sự việc này khiến mất cân bằng cung cầu đối với cổ phiếu, kéo theo giảm tính thanh khoản. Dĩ nhiên đây là điều mà không ai muốn xảy ra, nhất là phía công ty.
Như vậy, để đảm bảo sự cân bằng cho người mua và người bán, giá cổ phiếu bắt buộc phải điều chỉnh giảm sau khi chia cổ tức.
Xem thêm>>Hướng dẫn cách chơi chứng khoán cho người mới bắt đầu đơn giản, dễ hiểu
Các hình thức trả cổ tức là gì?
Thông thường sẽ có 2 cách chi trả cổ tức, đó là:
Trả cổ tức bằng tiền mặt
Lúc này cổ đông sẽ nhận tiền mặt trực tiếp từ công ty. Số tiền này được chuyển thẳng vào tài khoản chứng khoán. Ở nước ta, nếu công ty công bố tỷ lệ trả cổ tức bằng tiền, đồng nghĩa với việc tính theo mệnh giá cổ phiếu, 10.000 đồng/cổ phiếu.
Chẳng hạn, một doanh nghiệp tiến hành chi trả cổ tức năm bằng tiền mặt với tỷ lệ 5%. Như vậy, tương ứng với 1 cổ phiếu sẽ là 5% x 10.000 = 500 đồng.
Ưu điểm
- Tạo sự hứng khởi cho cổ đông khi chắc chắn kiếm được lợi nhuận trong quá trình đầu tư cổ phiếu. Phần lớn mọi người đều thích nhận tiền mặt từ công ty, thay vì giữ cổ phiếu để chạy theo những cơ hội không chắc chắn.
- Việc chi trả cổ tức bằng tiền mặt còn là minh chứng cho dòng tiền vững mạnh của công ty, giúp các nhà đầu tư an tâm. Tuy nhiên nếu công ty vay nợ để chi trả cổ tức, bạn nên cân nhắc lại khả năng tăng trưởng và tính ổn định.
Nhược điểm
- Lựa chọn hình thức trả cổ tức bằng tiền mặt, bạn bắt buộc chịu thuế 2 lần, đó là thuế thu nhập doanh nghiệp từ 20-22% và thuế thu nhập cá nhân 5%. Ví dụ công ty trả bạn 4000 đồng, bạn chỉ thực nhận 3.800 đồng.
- Trường hợp công ty đang trong giai đoạn phát triển, việc chi trả cổ tức bằng tiền mặt sẽ làm giảm dòng tiền, gây thiếu hụt khi muốn mở rộng sản xuất hoặc tái đầu tư.
Trả cổ tức bằng cổ phiếu
Đây là hình thức trả cổ tức thông dụng, lúc này công ty sẽ phát hành thêm cổ phiếu và sử dụng nó để chi trả cổ tức cho cổ đông. Quá trình phát hành thêm cổ phiếu hoàn toàn không ảnh hưởng đến vốn chủ sở hữu và tỷ lệ nắm giữ cổ phiếu của cổ đông.
Ví dụ: Doanh nghiệp A trả cổ tức bằng cổ phiếu với tỷ lệ 20%, thì người nắm giữ 100 cổ phiếu sẽ nhận thêm 20 cổ phiếu mới.
Ưu điểm
- Việc trả cổ tức bằng cổ phiếu sẽ giúp tăng tính thanh khoản cho thị trường.
- Các cổ đông không bị đánh thuế 2 lần như hình thức trả cổ tức bằng tiền mặt.
- Doanh nghiệp có thể sử dụng toàn bộ tiền mặt để tái đầu tư hoặc mở rộng sản xuất, kinh doanh, mang lại lợi nhuận lâu dài.
Nhược điểm
- Các cổ đông cần đợi từ 2-3 tháng để doanh nghiệp phát hành xong cổ phiếu và chuyển về tài khoản. Sau thời gian đó bạn mới bán được cổ phiếu trả cổ tức.
- Trường hợp quá trình đầu tư, mở rộng của doanh nghiệp không hiệu quả sẽ kéo theo giá cổ phiếu trượt dốc.
Các công thức tính cổ tức
Sau đây là các cách tính toán cổ tức thông dụng bạn nên biết:
Công thức tính tỷ lệ chi trả cổ tức
Tỷ lệ chi trả cổ tức là phần trăm tổng số tiền cổ tức cần chi trả trên thu nhập ròng của doanh nghiệp. Phần tiền còn lại sau khi trả cổ tức sẽ được công ty tái đầu tư vào các hoạt động cốt lõi hoặc mở rộng quy mô sản xuất.
Tỷ lệ chi trả cổ tức = Cổ tức trên mỗi cổ phiếu / Lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu = Cổ tức / Thu nhập ròng
Hoặc: Tỷ lệ chi trả cổ tức = 1 – Tỷ lệ lợi nhuận giữ lại
Công thức tính tỷ suất chi trả cổ tức
Tỷ suất chi trả cổ tức cho thấy nếu bạn mua 1 đồng cổ phiếu của doanh nghiệp sẽ thu lại bao nhiêu đồng cổ tức.
Tỷ suất chi trả cổ tức (Dividend Yield) = Cổ tức 1 phần ( DPS) / Giá thị trường 1 cổ phần
Ví dụ: Công ty A có giá cổ phiếu năm là 35.500 đồng, và cổ tức 1 phần là 3.000 đồng (giá đóng cửa ngày cuối năm). Suy ra, tỷ suất chi trả cổ tức năm là: 3.000/35.500 = 8,45%
Như vậy, ý nghĩa của tỷ suất chi trả cổ tức trong ví dụ này đó là nếu bạn chi số tiền 33.500 đồng để mua cổ phiếu trên thị trường, sẽ thu về 8,45% đồng cổ tức. Rõ ràng tỷ suất chi trả cổ tức càng cao thì giá trị định giá cũng cao tương ứng.
Bí quyết đầu tư cổ phiếu nhận cổ tức
Nếu bạn đang muốn đầu tư vào các doanh nghiệp để nhận cổ tức sinh lời hằng năm, hãy vạch sẵn chiến lược đầu tư hiệu quả và khôn ngoan theo các bí quyết sau đây:
Chỉ nên đầu tư vào doanh nghiệp hoạt động ổn định
Một doanh nghiệp hoạt động bền vững và đạt kết quả lợi nhuận cao dĩ nhiên sẽ mang đến nhiều tiềm năng hơn cho kế hoạch đầu tư của bạn. Một số yếu tố nên cân nhắc đối với tình hình kinh doanh của doanh nghiệp là:
- Có kết quả kinh doanh tốt và ổn định
- Chi trả cổ tức cho nhà đầu tư bằng khoản lợi nhuận sau thuế.
- Tỷ lệ chi trả cổ tức của công ty nên nằm ở mức tầm trung đồng thời phần trăm vốn giữ lại dùng cho kế hoạch tái đầu tư. Yếu tố này sẽ có triển vọng hơn so với doanh nghiệp trả cổ tức cao.
- Ban lãnh đạo công ty vạch kế hoạch phát triển doanh nghiệp rõ ràng, liêm chính và tâm huyết.
Tỷ lệ chia cổ tức của công ty đạt mức trung bình
Nếu doanh nghiệp chia tỷ lệ chi trả cổ tức quá cao sẽ ảnh hưởng đáng kể đến khả năng tái đầu tư hoặc mở rộng kinh doanh trong năm tiếp theo. Vì thế trước khi quyết định đầu tư, bạn nên tìm hiểu xem tỷ lệ chi trả cổ tức và % vốn tái đầu tư của doanh nghiệp có cân đối không.
Một công ty có kế hoạch đầu từ và mở rộng kinh doanh tốt sẽ giúp thu về lợi nhuận cao hơn, đồng nghĩa với việc số cổ tức bạn đang sở hữu có sự tăng trưởng vượt trội trong tương lai.
Nên mua cổ phiếu khi thị trường giảm giá
Vào lúc thị trường giảm giá, đa phần các cổ phiếu cũng có giá bán rất rẻ. Tất nhiên đây sẽ là cơ hội tuyệt vời nếu bạn biết nắm bắt, bởi theo các chuyên gia cổ phiếu nằm ngưỡng giá thấp sẽ có tỷ suất cổ tức cao. Từ đó mang đến nguồn thu hiệu quả cho bạn.
Đầu tư vào danh mục có tỷ suất cổ tức cao
Một số danh mục cổ phiếu có triển vọng trong thời gian gần đây bạn nên tham khảo cho kế hoạch đầu tư của mình là:
- Ngành công nghiệp điện, nước
- Cảng biển
- Công nghệ thông tin
- Xử lý rác thải
Bên cạnh đó, bạn cũng nên phân tích tổng thể quá trình hoạt động và sự tăng trưởng cổ phiếu qua các năm của công ty để việc lựa chọn danh mục đầu tư đạt kết quả tốt.
Bài viết trên đây là giải đáp cho thắc mắc cổ tức là gì, cách tính cổ tức phổ biến, hy vọng sau khi tham khảo các nội dung ở trên bạn sẽ nắm rõ các thông tin quan trọng về cổ tức nhé.
Xem thêm>>Các cách đọc báo cáo tài chính hiệu quả và nhanh chóng
Twitter
Facebook
Linkedin